HAYVANLARI NASIL KORUYACAĞIZ?

''Hayvan öldürmek ile insan öldürmek

arasındaki mesafe bir adımdır.''

Tolstoy

Hayvanlar yaşadığımız bu evrenin birer parçasıdır. Onların da tıpkı insanlar gibi düşünebilme, acı çekme, hissedebilme özellikleri bulunmaktadır. Bu özellikleri dikkate alınarak haklarına sahip çıkılması ve korunmaları gerekmektedir. Hayvan haklarının ihlal edilmediği bir dünya düzeni kurmak hepimizin insanlık görevidir. Tüm canlıların ortak yaşamı doğada şiddetin her türü ile mücadele ederken hayvanlara karşı şiddetin de önünde durmak hepimizin sorumluluğudur.                                                                    

TÜRK HUKUKUNDAKİ DÜZENLEMELER

Şu an yürürlükte bulunan anayasamızda hayvanların korunmasına yönelik herhangi bir düzenleme ne yazık ki mevcut değildir. Ülkemizde anayasal boyutta bir düzenlemeye ihtiyaç olduğunu görmek zor değildir.

Hayvanların her türlü acı ıstırap ve eziyet çekmelerinin önlenmesi, rahat ve iyi şartlarda yaşayabilmeleri, mağdur edilmemeleri düşünülerek 24.06.2004 tarih ve 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu kabul edilmiştir. Ancak kabul edilen bu kanunda belirlenmiş olan ilke ve yasaklara uymamanın yaptırım şekli Kabahatler Kanunu'na göre düzenlenmiştir. Hayvanları Koruma Kanununun Kabahatler Kanunu kapsamında olmasından dolayı yasayı ihlal edenlerin alacakları ceza ''idari'' para cezası şeklinde olmaktaydı. Ayrıca işlenen suçun sabıka kaydı da tutulmamakta ve tekrar aynı suçun işlenmesinin önüne de geçilmemekteydi. Kabahatler Kanunu gereği hayvana eziyet eden kişiye verilen para cezasını taksitlendirme gibi kolaylıklar tanınması yasanın vahim tarafları olmaktaydı. Anlaşıldığı üzere bu sözde cezaların hiçbir caydırıcılığı bulunmamakta adeta ödül ve teşvik niteliğindedir. Bu yaptırımların yetersizliği neticesinde Hayvanları Koruma Kanunu’nda değişiklik yapılmasını öngören 7332 Sayılı “Hayvanları Koruma Kanunu ile Türk Ceza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 9 Temmuz 2021 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilmiş ve 14 Temmuz 2021 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Yapılan bu değişiklerle bundan böyle nihayet hayvanlar mal statüsünden çıkartılarak, can statüsünde değerlendirilerek kanunda belirlenen ilke ve yasaklara uymamanın yaptırım şekli Türk Ceza Kanunu kapsamına alınmıştır.

 

KASTEN ÖLDÜRMENİN CEZASI : HAPİS !

Yine yapılan değişiklikle 5199 sayılı Kanuna 28/A maddesi eklenerek idari para cezalarının yanı sıra adli cezalar da öngörülmüştür. Bu cezalar şöyledir:

1. Nesli yok olma tehlikesi altında olan bir hayvanı öldüren kişi bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası; bir hayvan neslini yok eden kişi beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
2. 12 nci madde kapsamındaki hayvan kesimleri ile 13 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen hususlar dışında bir ev hayvanını veya evcil hayvanı kasten öldüren kişi altı aydan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

 

1. Hayvanlara cinsel saldırıda bulunan veya tecavüz eden kişi altı aydan üç yıla kadar hapis ve yüz günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılır.
2. 14 üncü maddenin birinci fıkrasının (m) bendinde düzenlenen yasağa aykırı davranmak suretiyle bir ev hayvanına veya evcil hayvana işkence eden veya acımasız ve zalimce muamelede bulunan kişi altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
3. 11 inci maddenin ikinci fıkrasının ikinci cümlesi saklı kalmak üzere, hayvanları dövüştüren kişi üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır.

→Maddede düzenlenen suçların birden fazla hayvana karşı aynı anda işlenmesi durumunda verilecek ceza yarı oranında artırılır.

 

NASIL ŞİKAYET  EDEBİLİRİM ?

Diyelim bir hayvana şiddet uygulanmasına şahit oldunuz. Şikayet etmek istiyorsunuz ancak nasıl yapacağınızı bilmiyorsunuz. Acaroğlu Hukuk ve Danışmanlık olarak nasıl şikayetçi olacağınızı açıklayalım.

Sahibi tarafından işlenen suçlar da dahil olmak üzere bu maddede belirtilen suçların işlenmesi halinde soruşturma yapılması Tarım ve Orman Bakanlığının il veya ilçe müdürlükleri tarafından Cumhuriyet başsavcılığına yazılı başvuruda bulunulmasına bağlıdır. Bu başvuru muhakeme şartı niteliğindedir. SUÇÜSTÜ HALİNDE İSE SORUŞTURMA GENEL HÜKÜMLERE GÖRE YAPILIR.

1.Öncelikle e-devlet üzerinden Tarım ve Orman Bakanlığı Hayvanların Korunmasına İlişkin Şikayet Başvurusu formunu doldurarak şikayet talebi oluşturmanız gerekmektedir. Form üzerinden şikayetinizi açıklayıp ,  elinizde bulunan resim, link gibi deliller dosyaya eklenebilirsiniz.

2.Bir diğer yol ise : HAYDİ.

Hayvanlara ve doğaya karşı suçların önüne geçilmek amacıyla Haydi aplikasyonu oluşturulmuştur. Emniyet Genel Müdürlüğü destekli bu uygulama ile ihbarınızı oluşturabilirsiniz. Hayvanları öldürme veya yaralama, sokağa atma, aç/susuz bırakma, kötü davranma, gücünü aşan yük yükleme, zararlı yiyecek içecek verme, hayvanların gürültüye neden olması, çevrenin kirletilmesi suretiyle hayvanın zarar görmesi, trafikte hayvana çarpıp yardım etmeme, işkence, eziyet, zarar verme, cinsel ilişkide bulunma, hayvanların cinsel içerikli yayınlarda kullanılması, bakımlarını ihmal etme, hayvanların dövüştürülmesi suretiyle kumar oynama/oynatma, tehlike arz eden hayvanları üretme, ülkeye sokma vb. adli veya idari işlem yapılmasını gerektiren konularda HAYDİ mobil uygulaması üzerinden kolluk kuvvetlerine kolaylıkla ulaşarak şikayetinizi dile getirebilirsiniz.

  ! İkinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarda belirtilen suçların başka bir kişi tarafından sahipli  hayvana karşı işlenmesi halinde hayvan sahibinin şikayeti üzerine de soruşturma yapılır.

BU SUÇLARDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME NERESİDİR?

5235 Sayılı Kanunun 12.maddesindeki düzenlemeye göre 10 yıl veya daha az hapis cezası gerektiren dava ve işlere Asliye Ceza Mahkemesi bakmakla görevlidir. Yetkili mahkeme ise suçun işlendiği yer Asliye Ceza Mahkemesidir.