İCRA TAKİP İŞLEMLERİ NASIL YAPILIR VE GECİKMİŞ İTİRAZ USUL VE SÜREÇLERİ

Hakkımda İcra Takibi Başlatılmış, Ne yapmalıyım?

Günümüzde sıkça karşılaşılan bir konu olan alacaklının alacağını tahsil etmesi amacıyla icra dairesine  başvuruda bulunması ve bunun akabinde icra takibinin başlaması durumudur.  İcra takibinde, alacaklının hızlı ve çözüm odaklı bir şekilde hareket etmesi, gerekli tüm belgeleri eksiksiz bir şekilde hazır bulundurması ve icra memuruna sunması önemlidir. Ayrıca, borçluların haklarını da bilmeleri ve süreci yakından takip etmeleri gerekmektedir. İcra takibi, karmaşık hukuki süreçler içerebileceğinden dolayı bu süreçte icra hukuku alanında uzman bir  avukattan hukuki destek almak her iki taraf için de faydalı olacak ve herhangi bir hak mağduriyetine sebebiyet vermekten kurtaracaktır. İcra takibinin usulüne uygun olarak hazırlanması çok önemlidir. Alacak bir belgeye dayanmakta ise belgenin aslının onaylanmış borçlu sayısından bir fazla örneğinin takip talebi verilirken icra dairesine verilmesi gerekir. Aksi takdirde şikayet üzerine İcra Mahkemesi tarafından ödeme emrinin iptaline karar verilmesi gerekmektedir.

12. Hukuk Dairesi     2008/20995 E.  ,  2009/2864 K.
Alacaklı vekilinin icra takibine dayanak yaptığı belge icra dosyasına  talepname ekinde sunulduğu halde, bunun ödeme emriyle birlikte borçluya gönderilmediği anlaşılmıştır. İİK.nun 58/3. maddesi gereğince; alacak bir belgeye  dayanmakta ise, belge aslının veya alacaklı yahut mümessilli tarafından tasdik edilmiş borçlu  sayısından bir fazla  örneğinin takip talebi anında icra dairesine verilmesi ve ayrıca Hukuk Genel Kurulunun 2.2.2000 tarih ve 2000/12-50 Esas, 2000/47 sayılı kararında da açıklandığı üzere İİK.nun 61/l. maddesi (2). Cümlesi gereğince de  takip bir belgeye dayanıyor ise, belgenin onaylı bir örneğinin ödeme emri ile birlikte  borçluya  gönderilmesi zorunludur.

Alacaklının alacağında aynı borç için birden fazla borçlu bulunuyorsa alacaklı bu durumda tek bir takip işlemi başlatabilir fakat her bir borçlunun adı soyadı varsa kimlik numarası ve adreslerini belirtmesi gerekmektedir. Şimdi takip işleminin hangi usulle açıldığını inceleyelim :

Madde 58 – (Değişik: 18/2/1965-538/30 md.)
(Değişik birinci fıkra: 2/7/2012-6352/9 md.) Takip talebi icra dairesine yazılı veya sözlü olarak ya da elektronik ortamda yapılır.

Alacaklıya takip talebinde bulunduğuna ve verdiği belgelere, talep ve takip masraflarına dair bedava ve pulsuz bir makbuz verilir. (İİK m.58/4)  Takip masrafları borçluya aittir. Alacaklı, yapılmasını talep ettiği muamelenin masrafını ve ayrıca takip talebinde bulunurken borçlunun 62 nci maddeye göre yapabileceği itirazın kendisine tebliğ masrafını da avans olarak peşinen öder. Alacaklı ilk ödenen paradan masraflarını alabilir.

 Borçlunun yukarıda belirtilen ve hakkında açılan icra takibini durdurmak için başvuracağı tek adım "itiraz yolu"dur.

 Hakkımda Başlatılan İcra Takibine Ne Kadar Sürede İtiraz Edebilirim?

Madde 7- (1) Borçlu, ödeme emrinin tebliğinden itibaren yedi gün içinde, herhangi bir icra dairesine başvurarak ödeme emrine itiraz edebilir. İcra dairesi, itiraza ilişkin evrakı, en geç iki iş günü içinde sisteme yükler, aslını alacaklının takip talebinde bildirdiği icra dairesine gönderir.

Madde 62 – (Değişik: 18/2/1965-538/33 md.)
İtiraz etmek istiyen borçlu, itirazını, ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde dilekçe ile veya sözlü olarak icra dairesine bildirmeye mecburdur. (Değişik ikinci cümle: 17/7/2003-4949/13 md.) İtiraz, takibi yapan icra dairesinden başka bir icra dairesine yapıldığı takdirde bu daire gereken masrafı itirazla birlikte alarak itirazı derhal yetkili icra dairesine gönderir; alınmayan masraftan memur şahsen sorumludur.
(Değişik fıkra: 17/7/2003-4949/13 md.) Takibe itiraz edildiği, 59 uncu maddeye göre alacaklının yatırdığı avanstan karşılanmak suretiyle üç gün içinde bir muhtıra ile alacaklıya tebliğ edilir.
(Ek fıkra: 17/7/2003-4949/13 md.) Borçlu veya vekili, dava ve takip işlemlerine esas olmak üzere borçluya ait yurt içinde bir adresi itirazla birlikte bildirmek zorundadır. Adresini değiştiren borçlu yurt içinde yeni adres bildirmediği ve tebliğ memurunca yurt içinde yeni adresi tespit edilemediği takdirde, takip talebinde gösterilen adrese çıkarılacak tebligat borçlunun kendisine yapılmış sayılır.  
Borcun bir kısmına itiraz eden borçlunun o kısman cihet ve miktarını açıkca göstermesi lazımdır. Aksi takdirde itiraz edilmemiş sayılır.

Belirtilen kanun maddelerini detaylı bir şekilde açıklamamız gerekirse ;

Alacaklı, icra dairesine giderek sizden alacağı olduğunu fakat sizin tarafına ödeme yapmadığını ve bununla beraber icra yolu ile alacağının kendisine ödenmesini sözlü veya yazılı şekilde yapar. Tüm bu şartları sağlayan takip talebi icra müdürü tarafından onaylanır ve adresinize ödeme emri tebliğ edilirse şayet;

 Ödeme emrinde borçlunun varsa, borcunu ihtarnamede belirtilen icra dairesi hesabına ödemesi için kendisine 7 günlük süre verildiği veya borcu olmadığını iddia ediyorsa yine 7 günlük süre içerisinde icra dairesine borca itiraz talebinde bulunabileceği, herhangi bir dönüt alınamazsa icra takibinin kesinleşeceği ve haciz yoluna gidileceği açık şekilde izah edilir. Borçlu belirtilen 7 günlük sürede ödeme emrine itiraz ederse icra takibi talepte bulunulmadan kendiliğinden duracaktır. Bu evrede alacaklının alacağın tahsili için başvurması gereken iki önemli yol vardır. Alacaklı ya 6 ay içerisinde icra mahkemesine itirazın kaldırılması yoluna başvurmalıdır yada 1 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde itirazın iptali davası açmalıdır.

Madde 67 – (Değişik: 18/2/1965-538/37 md.)
(Değişik birinci fıkra: 17/7/2003-4949/15 md.) Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. 

İtirazın iptali davasının açıklamasının detaylarını bir sonraki yazımızda sizlerle paylaşacağız.

Benim Böyle Bir Borcum Yoktur, Nasıl İtirazda Bulunabilirim?

Başvuruda bulunulan icra takip talebi neticesinde icra müdürü tarafından ödeme emri tebliği borçluya gönderilir. Borçlu böyle bir borcu olmadığını öne sürüyorsa ilgili icra dairesine dilekçe yazarak teslim etmelidir. Borçlu, il dışında ise muhabere yoluyla borca itiraz edebilir. Muhabere, kurumlar arası haberleşme, yazışma işlemlerini yürüten bürodur. İtirazın muhabere bürosuna teslim edildiği tarihte itiraz edilmiş sayılacaktır.

Benim Birtakım Borcum Var Bunu Kabul Ediyorum Ama Borcum Alacaklının Belirttiği Miktarda Değildir.

İcra İflas Kanununun 62/4 Maddesinde “ Borcun bir kısmına itiraz eden borçlunun o kısmın cihet ve miktarını açıkça göstermesi lazımdır. Aksi takdirde itiraz edilmemiş sayılır." denilmektedir. Kısmi itirazın geçerli sayılabilmesi için, borcun bir kısmına itiraz eden borçlunun, itiraz ettiği borç miktarını itirazında ayrıca ve açıkça belirtmek zorundadır. Belirtmemişse eğer hiç itiraz etmemiş sayılır. Bu husus uygulamada çok önem arz etmektedir. Borca kısmi itirazda bulunmak isteyip, itirazında sadece "Benim ödeme emrinde yazılan miktarda borcum yoktur." yazan borçlular, devamında "Benim borcum 200.000,00-TL' dir." GİBİ bir beyanda bulunmadığı müddetçe hak kaybına uğrayacak ve yapılan itiraz hiç yapılmamış gibi hüküm doğurup icra takibi kesinleşecektir.

Borca İtiraz Etmem İçin Beyan Edilen 7 Günlük Süreyi Elimde Olmayan Sebeplerle Kaçırdım,  Malvarlığım Hemen Haczedilecek Mi?

Cevabımız hayır. Borçlu kusuru olmadan elinde olmayan nedenlerle ödeme emrine 7 gün içerisinde itiraz edememiş ise kanun son kez ve kesin olarak borçluya bir hak tanır. Bunun adına kanunda "gecikmiş itiraz " adı verilir. 

Madde 65 – (Değişik: 18/2/1965-538/35 md.)
Borçlu kusuru olmaksızın bir mani sebebiyle müddeti içinde itiraz edememiş ise paraya çevirme muamelesi bitinceye kadar itiraz edebilir.
Ancak borçlu, maniin kalktığı günden itibaren üç gün içinde,mazeretini gösterir delillerle birlikte itiraz ve sebeplerini ve müstenidatını bildirmeye ve mütaakıp fıkra için yapılacak duruşmaya taallük eden harç ve masrafları ödemeye mecburdur.

Madde 66 – (Değişik: 18/2/1965-538/36 md.)
Müddeti içinde yapılan itiraz takibi durdurur. İtiraz müddetinde değilse alacaklının talebi üzerine icra memuru takip muamelelerine alacağın tamamı için devam eder. Borçlu, borcun yalnız bir kısmına itirazda bulunmuşsa takibe, kabul ettiği miktar için devam olunur. Borçlu itirazında imzayı reddetmişse alacaklı derhal icra dairesinden tatbika medar imzaların celbini isteyebilir.

Gecikmiş itiraz hakkı sadece borçlunun iradesine bağlı olmayan sebepler oluşmuşsa ve buna mukabil itirazda bulunamamışsa kabul edilir. Bu sebepler kanunda sınırlı sayıdadır. Örneğin ağır hastalık veya borçlunun yakın dereceli cenaze durumu oluştuğu veya yine borçlu meydana gelen doğal afet ve kaza neticesinde süresi içerisinde itirazda bulunamamışsa veya adrese tebligat yapılmamış veya tebligat yapılmış fakat o tarihlerde borçlu il dışı ya da yurt dışında bulunmuş olup haberinin olmaması, tebligatı gördüğü tarih itibariyle de itiraz süresinin geçmesi vs gibi nedenler neticesinde borçlu, bu engelin kalktığı tarihten itibaren 3 gün içerisinde yazılı olarak gecikmiş itirazda bulunabilir. Ayrıca belirtmemiz gerekir ki yapılacak gecikmiş itirazlar paraya çevirme işlemlerinin bitmesine kadar yapılabilmektedir. 

Gecikmiş İtiraz Dilekçemi Nereye Vermem Gerekir?

Yetkili Mahkeme, takibin yapıldığı İcra Dairesinin bağlı bulunduğu yer Mahkemesidir.

Borçluların çokça merak ettiği bir diğer konu ise gecikmiş itiraz dilekçesini nereye teslim etmesi gerektiği hususudur. Normal süresi içerisinde yapılan itiraz ile gecikmiş itiraz arasında usul yönünden pek çok farklılık vardır. Ödeme emrinin tebliğinden sonraki 7 gün içerisinde yapılan itiraz İcra Dairesine yapılırken gecikmiş itiraz engelin ortadan kalkması tarihinden itibaren 3 gün içerisinde İcra Mahkemesine yapılmaktadır. Bu süre zarfı geçtikten sonra yapılan tüm itirazlar, ne kadar önemli sebepler olursa olsun zamanaşımına uğramış kabul edilip hükme esas alınmayacaktır.

Bununla birlikte gecikmiş itirazı icra hukuk mahkemesine yaptıktan sonra icraya da itiraz etmeyi ihmal etmemek hak kaybı yaşanmaması adına önem arz etmektedir. Mutlaka alanında uzman bir avukat  nezdinde işlemleri yürütmenizi tavsiye ederiz. Zira en ufak bir hatanın bedeli ağır olabilir.

Daha detaylı bilgi almak, takip işlemlerinizi bizimle devam ettirmek isterseniz sitemizde bulunan iletişim numarasını  haftaiçi 09.00 - 18.00 saatleri arasında arayarak bize rahatlıkla ulaşabilirsiniz.